آسیب شناسی شورش های متعدد مصریان در عصر هخامنشی

عصری که به حق عصر هخامنشیان نامیده شده است (قرون چهارم و پنجم ق.م) پیش از آنکه در آثار و اسناد پارسیان و تاریخ نگاری ایرانیان درج گردد و میراث داران آن به روشنی و صراحت این آثار و اسناد را دریابند و آنها را مورد توجه قرار دهند، مورد عنایت مورخان غربی دوران یونان کهن و عصر جدید قرار گرفته و آنان نیز اغماض گونه و غرض ورزانه به تاریخ ایران و هخامنشیان نگریسته و در مورد آنها مطالب بسیاری نگاشته اند و آنچه که شایسته نام ایران بوده در نوشته های خود نشان نداده اند. پژوهش حاضر بنیادی و از روش توصیفی ـ تحلیلی درصدد است با هدف بررسی شورشهای مصریان در عصرهخامنشی به این موضوع بپردازد. درباره روابط ایران و مصر باید گفت: ایران و مصر به عنوان دو مرکز عمده و دو حوزه اصل تمدن شرق ، از دیر باز با یکدیگر ارتباط داشته، در پیشبرد تاریخ و تمدن بشری نقشی بسیار تعیین کننده ایفا کرده اند. آغاز این روابط به زمان های بسیار دور باز می گردد، زمانی که هر دو کشور «گهواره تمدن» خوانده می شدند. در طول تاریخ این روابط، اگرچه شاهان وقت، گاهی از سر حسادت و زمانی دیگر بر اثر رقابت، یکدیگر را به چالش می طلبیدند، ولی مردم ایران و مصر همواره به ارتباط و همکاری بیشتر تمایل نشان می دادند به هر حال آشنایی با سابقه تاریخی و فرهنگی روابط دو کشور می تواند ما را در زمینه شناخت و موقعیت ها، ضرورت ها و شرایط حاضر که بسط و تحکیم روابط را در راستای مصالح کشور و امت اسلامی، امری ضروری ساخته است، یاری کند. نتایج فرضیات نشان داد: کشور مصر با داشتن گندم، کشوری استراتژیکی بشمار می آمد و شاهان هخامنشی بخوبی بر این قضیه آگاه بودند که با فتح مصر، حفظ و تسلط همیشگی بر آن می توانند هرگاه بخواهند از ارسال گندم به سرزمین یونان جلوگیری کنند. علاوه بر آن مصریان با داشتن تمدن قدیمی به استقلال و آزادی شان بهاء می دادند و از نظر عقاید دینی و مذهبی؛ ملتی بودند دارای روح دینی قوی به حدی که تنها به پرستش مصدر زندگی بسنده نمی کردند و آنقدر به عقاید مذهبی و ملی خود حساسیت نشان می دادند که اجازه نمی دادند کسی به عقایدشان توهین نماید و اگر خلاف این مسائل از طر ف هخامنشیان صورت می گرفت مصریان دست به شورش می زدند و آخر اینکه یونانیان بخوبی می دانستندکه مصریان علاقمند به آزادی و استقلال خود بودند پس با استفاده از این روحیه مصریها آنها را بر ضد دولت هخامنشی تحریک می کردند و این تحریکات سبب عکس العمل هخامنشیان در مقابل یونانیان می شد که به قراردادهای کالیاس و آنتالیسداس منجر می گردید.